“Biedt gezinnen ondersteuning bij het zelf oplossen van problemen”

In gemeente Westland werken 60 jeugdzorgregisseurs in drie Sociale Kernteams. Hella Labree is sinds ruim 4 jaar zorgregisseur in één van deze teams in de voormalige Wilhelminaschool in ’s-Gravenzande. Als SPH’er werkte Hella hiervoor met verstandelijk gehandicapten en 11 jaar in de crisisopvang jongeren/jeugd. “Ik ben in het Sociaal Kernteam helemaal op mijn plek. Ik zie de gezinnen aan het begin van een hulptraject, zodat zoveel mogelijk kan worden voorkomen dat zij in een crisissituatie terecht komen.” Hella’s functie is heel divers. Ze houdt regie op gezinnen, werkt onder meer als schoolcontactpersoon; organiseert evaluaties met ketenpartners; heeft een inloopspreekuur voor ouders met adviesvragen en stemt gezinssituaties af met Wmo- en schuldhulpverlenings-collega’s indien nodig. “Heel belangrijk vind ik het om ouders in hun kracht te zetten, zodat zij uiteindelijk zoveel mogelijk zonder professionele hulp verder kunnen”.

Wat viel jou op tijdens de coronacrisis?

“Tijdens de coronacrisis waren we vooral bezig met ‘pleisters plakken’, symptoombestrijding dus”, vat Hella samen. “In sommige gezinnen escaleerde het meer dan voor corona en moesten we snel iets inzetten voor de gezinnen met kinderen die thuis zaten. We waren vooral bezig met het opzetten van een goed dagprogramma. De GGZ stopte tijdelijk met behandelingen, waaronder psycho-educatie; dat was lastig voor gezinnen die net een intake hadden gehad. Als de veiligheid van de kinderen in het gedrang kwam, werden gezinnen wel bezocht. Videobellen werkt, maar niet voor alle gezinnen, waar bijvoorbeeld sprake is van autisme. Ook zie ik dat bij videobellen het contact iets oppervlakkiger is. Tijdens bezoeken lees je veel door de non-verbale communicatie. Dan vallen ook de reacties van ouders of andere gezinsleden op. Bij gezinnen die ik al kende verliep het contact via videobellen overigens goed. Daarnaast hebben we veel praktische tips gegeven aan gezinnen die het lastig vonden om werk en kinderen thuis te combineren. Ook omdat opa en oma wegvielen als oppas om hen te beschermen tegen corona.”

Scholen open, thuis werken en weer naar kantoor

“We gaan inmiddels weer één dag in de week naar kantoor. Ook al gingen de multidisciplinaire overleggen en intervisie gewoon door via videobellen, is het toch prettig om ‘live’ te kunnen sparren met collega’s over casuïstiek. Of even met anderen praten als je het lastig hebt vanwege een gezinssituatie. We ondersteunen elkaar dan. Nu de kinderen weer naar school gaan, lijkt het erop dat we in mijn caseload alle gezinnen tijdens de lockdown goed in beeld hadden. Nu krijgen we weer meer tijd om weer verder te kijken naar de werkelijke oorzaak van de problemen. Hoe komt het dat ‘Pietje’ moeilijk gedrag heeft, waar komt dit vandaan en wanneer komt het voor?”

Gaan gezinnen meer gebruik maken van hun eigen netwerk?

“Sinds jeugdhulp naar de gemeente ging, zijn we bezig om mensen in hun eigen kracht te zetten. Tijdens de coronacrisis ontdekten ouders dat zij veel meer zelf kunnen oplossen dan zij dachten. Mijn rol is dan vooral het stellen van de juiste vragen. Waar zit het probleem? Wat heb je nodig? Wat zou je willen dat ik kan regelen? Hoe kun je het zelf regelen? Vaak lukte het met buren en vrienden een en ander op te vangen. Als gezinnen het zelf oplossen, geven we hen een positieve bevestiging: ‘je doet het hartstikke goed’. Dat draagt bij aan het gevoel van eigenwaarde. Groepen zonder netwerk of mensen die de taal niet goed spreken, zoals vluchtelingen of mensen met autisme, waren meer op zichzelf aangewezen en hadden het lastiger. De hulpverleners gingen bij hen wel op huisbezoek.”

Welke lessen leert Sociaal Kernteam Westland uit coronatijd?

“Anderhalf jaar geleden zijn we al begonnen met Beter Samenspel. De professionals van het Lokale Team en de Gecertificeerde Instellingen werken eerder intensief samen in die gezinnen waar sprake is van onveiligheid. Binnen Beter Samenspel is een gezamenlijke werkwijze ontwikkeld waarbij direct bescherming wordt geboden aan het kind dat op dat moment acuut in gevaar is. Het doel van het programma is het -over de grenzen van de betrokken organisaties heen- breed aantoonbaar realiseren van een bestendig samenwerkingsproces. Onderling maken we afspraken over wat een haalbare eindsituatie is voor een gezin. Wanneer is een behandeling geslaagd? Wanneer stoppen we met een behandeling? Is hulp op hulp inzetten echt nodig? Of volstaat af en toe contact hebben door te monitoren hoe het loopt in een gezin? Soms is een 6 al genoeg voor het gezin in plaats van te streven naar een 10. Dat is waar we naar streven.

Het is belangrijk om met ketenpartners nog meer in verbinding hierover te blijven. Videobellen kan volgens mij een blijvende plaats in hulptrajecten krijgen. Bij vechtscheidingssituaties is het voor ouders zelf prettiger als zij ieder vanuit hun eigen plek samen in een gesprek zitten. Wel vind ik het belangrijk dat fysieke bezoeken blijven voor het echte contact. Of de vraag naar jeugdhulp gaat stijgen door de economische gevolgen van corona is nog koffiedik kijken denk ik. Jeugdhulp gaat in Westland naar allerlei gezinnen. Van mensen die in financieel zwaar weer zitten tot en met gezinnen die het financieel breed hebben; autochtoon en allochtoon; hoog opgeleid en laag opgeleid. In onze gemeenten zitten veel ondernemers met tuindersbedrijven. De gevolgen van corona kunnen impact op hen hebben waardoor gezinnen mogelijk in de problemen komen.”